IUI
آی یو آی چیست ؟ IUI یا تلقیح درون رحمی اسپرم ، روشی کم تهاجمی جهت درمان ناباروری است و در مواقعی استفاده می شود که اسپرم مرد ضعیف بوده و برای انجام آن باید اسپرم درون رحم زن قرار بگیرد ؛ بدین ترتیب شانس بارداری بسیار افزایش می یابد. در ادامه دکتر لیلا سعیدی ، بهترین متخصص زنان ، زایمان و نازایی در تهران اطلاعات بیشتری از این پروسه در اختیار شما قرار می دهد.
برای انجام این روش نیازی به بیهوشی بیمار نیست و با بی حسی موضعی و به صورت سرپایی صورت می گیرد. از آنجایی که در IUI اسپرم تغلیظ می شود ، میزان و کیفیت اسپرم افزایش یافته و وارد رحم می شود. بدین ترتیب شانس بارداری نیز بیشتر خواهد شد.
چه زمانی از IUI استفاده می شود ؟
در مواقعی که مرد دچار موارد زیر شود :
- کم شدن میزان ( حجم و تعداد ) اسپرم
- کاهش تحرک اسپرم
- کاهش میل جنسی
و زمانی که زن دچار موارد زیر شود :
- مشکلات گردن رحم
- اختلال ایمنی
- واژینیسموس
چند نکته جهت افزایش موفقیت IUI
- چنانچه پس از انجام این پروسه ، لکه بینی و خونریزی وجود نداشته باشد ، برقراری رابطه جنسی شانس موفقیت را افزایش می دهد. در صورت بروز این عوارض ( لکه بینی و خون ریزی ) برای مقاربت جنسی باید 48 ساعت دست نگه دارید.
- از رژیم غذایی مناسبی تبعیت نمایید.
- استعمال دخانیات ، مصرف نوشیدنی های حاوی الکل یا کافئین میزان موفقیت را کاهش می دهد. بنابراین پس از آی یو آی از انجام این کار ها خودداری نمایید.
- به اندازه کافی و به صورت نسبی استراحت داشته باشید.
- مصرف دارو های خود را فراموش نکنید و تا پایان دوره درمان از آن ها استفاده نمایید.
پیگیری ضروری پس از IUI
غالباً پس از 6 تا 12 روز پس از آی یو آی ، لانه گزینی جنین در رحم اتفاق می افتد. بنابراین پس از دو هفته از آی یو آی ، از طریق آزمایش خون تست حاملگی دهید و چنانچه نتیجه مثبت بود ، پس از دو روز مجدداً چک بفرمایید.
مراحل IUI
برای انجام این عمل ابتدا بیمار به روی صندلی معاینه دراز کشیده و به آرامی پا های خود را باز می کند. سپس یک اسپکولوم وارد واژن می شود. در طول درمان پزشک یک سرنگ حاوی نمونه اسپرم سالم را به انتهای لوله ای به نام سوند وارد می کند. سپس کاتتر را از طریق واژن و دهانه رحم ، وارد رحم خواهد کرد. در این مرحله نمونه اسپرم وارد لوله رحم شده و سپس کاتتر و اسپکولوم از بدن خارج می شوند.
پس از انجام این عمل بیمار باید برای مدتی دراز بکشد. در برخی موارد پزشکان دو تلقیح را با روش تلقیح داخل رحمی انجام می دهند.
لازم به ذکر است در عمل آی یو آی هنگام ترکیب با القاء تخمک گذاری یا سوپراوولاسیون ، می توان به درمان علل بسیاری از ناباروری ها پرداخت. در واقع آی یو آی روشی موثر برای درمان ناباروری مزمن و ناباروری غیر قابل توجیه است.
درمان ناباروری با استفاده از روش آی یو آی :
طبق گفته های قبل روش iui پروسه ای است جهت بهبود شرایط زوجین جهت بارور شدن آن ها و فرزند آوری. این روند که به پروسه لقاح داخل رحمی نیز شناخته شده است. برای پاسخ دهی مطلوب به این پروسه ابتدا بایستی تخمک گذاری را تحریک کرد و سپس از فرآیند فوق بهره برد. در مدت زمان انجام درمان باروری با آی یو آی دکتر متخصص زنان با استفاده از اسپرم تحویل گرفته از همسر آن را درون رحم قرار می دهد. شایان ذکر است که انجام روش لقاح در بازه زمانی تخمک گذاری بایستی صورت بگیرد.
بیشتر بانوانی که قصد بارور شدن را دارند و به دلایل بسیار موفق به این کار نشده اند ، بعد از مراجعه به مطب دکتر زنان این سوال را از پزشک می پرسند ، آیا روش آی یو آی به باردار شدن من کمک می کند ؟
طبق گفته های بالا روش مذکور ، پروسه ای ایمن و ساده بوده که تهاجمی نیز نمی باشد. اما این موارد دلیل بر انجام ان جهت تمامی مراجعه کننده ها نمی شود. عمدتا برای افرادی مورد استفاده قرار می گیرد که ناباروری آنان به دلایل زیر باشد :
- شما و شریک جنسی شما به دلایل خاصی نتوانید رابطه داشته باشید.
- دقت کنید اگر همسر شما دچار بیماری های مراقبتی باشد ، قبل از انتقال اسپرم ها ، بایستی آنان شسته شوند که با این کار سبب پیشگیری هر نوع بیماری به زن و نوزاد می شود.
میزان موفقیت IUI چقدر است؟
تلقیح داخل رحمی اسپرم در هر سیکل درمان میزان موفقیت بینی 6 تا 24 درصد دارد. به طور کلی موفقیت در این فرآیند به عوامل زیادی وابسته است. چند نمونه از این عوامل را در ادامه می آوریم :
- تعداد اسپرم های مرد و کیفیت آن ها در بالا بودن درصد این عمل بسیار موثر هستند.
- سلامت دستگاه تولید مثل خانم در موثر بودن تلقیح داخل رحمی اسپرم موثر است.
- سن خانم و شرایط فیزیولوژیکی خانم از دیگر عوامل تاثیر گذار در انجام این پروسه است. خانم هایی که بیش از 35 سال سن دارند ، احتمال باردار شدنشان گرچه کمتر است اما این احتمال وجود دارد.
در صورت موثر نبودن روش IUI چه باید کرد؟
اگر پس از 3 تا 6 بار تکرار عمل تلقیح داخل رحمی اسپرم ، همچنان باروری حاصل نشد ، پزشک از سایر روش های باروری استفاده می کند. دیگر روش های باروری شامل لقاح آزمایشگاهی (IVF) است یا ممکن است در محیط آزمایشگاه ، تزریق اسپرم به سیتوپلاسم تخمک (ICSI) انجام شود.
نکات مهم در IUI زنان
- بهتر است در روز دوم یا سوم قاعدگی ، جهت بررسی وضعیت تخمدان ها و رحم ، سونوگرافی انجام دهید. در صورتی که تخمدان ها در وضعیت نرمالی قرار داشته باشند ، داروی تحریک برای آن ها تجویز می شود.
- در روز نهم تا دوازدم سیکل قاعدگی ، سونوگرافی دیگری جهت بررسی تخمدان ها باید انجام شود.
- هنگامی که فولیکول بالغ و آندومتر مناسب باشد ، جهت آزادسازی تخمک ها اچ سی جی تجویز می شود.
- پس از گذشت 36 تا 40 ساعت از گذشت تزریق دارو ، آی یو آی انجام می شود.
- پس از انجام تلقیح داخل رحمی ، امکان برقراری رابطه جنسی فراهم می شود.
- بهترین حالت برای حامله شدن وجود 2 تا 3 فولیکول است. هر چه تعداد فولیکول ها بیشتر باشد ، احتمال بارداری چند قلو نیز بیشتر می شود.
عوارض احتمالی آی یو آی
در موارد نادر ممکن است بیماران پس از انجام این پروسیجر ، دچار عوارضی همچون عفونت ، گرفتگی رحم یا انتقال ویروسی از نمونه منی شوند. همچنین به طبع دارو های ناباروری نیز دارای عوارضی همچون سندروم هایپراستیمولیشن یا هایپر استیمولاسیون تخمدان و بارداری بیش از یک جنین هستند.
در صورتی که 3 بار این پروسه بارداری را انجام دادید ، اما باروری اتفاق نیوفتاد ، متخصص زنان می توان روش پیشرفته تری به نام IVF را تجویز نماید.
نتایج حاصل از IUI
دو هفته پیش از انجام تست حاملگی باید صبر کنید. این تست خیلی زود می تواند نتایج را مشخص کند :
- منفی کاذب : این حالت در شرایطی است که هورمون های بارداری قابل اندازه گیری نباشند. در واقع ممکن است شما حامله باشید اما نتیجه آزمایش منفی باشد.
- مثبت کاذب : در صورتی که بیمار از دارو های القاء تخمک همچون HCG استفاده می کند ، این احتمال وجود دارد که آزمایش بارداری مثبت اعلام شود ، در حالی که فرد باردار نیست.
معمولا متخصص زنان از شما می خواهد که تقریبا دو هفته بعد از کسب نتیجه از کیت خانگی ، آزمایش خون انجام دهید. در صورت باردار نبودن ، پیش از امتحان کردن سایر روش های بارداری ، ممکن است انجام مجدد IUI تجویز شود.
چه افرادی نمی توانند از روند فوق استفاده کنند ؟
- مبتلا به عارضه های شدید لوله های فالوپ
- دارای عفونت لگنی
- ابتلا به اندومتریوز شدید یا متوسط